Već sam pisala o tome kako nije uvijek lako procijeniti da li je neki proizvod hemikalija. A to je prvo što moramo definisati ako smo proizvođači ili uvoznici: u koju regulatornu grupu ćemo svrstati naše proizvode i koje obaveze za njih moramo ispuniti.
Kada ja imam dilemu, odgovore tražim u propisima ili dostupnim vodičima. Za neke proizvode odgovor pronađem lako, ali je za neke potrebno malo više truda.
U nekim slučajevima je najbolje konsultovati se sa kolegama. Nekada pitam ja, a nekada kolege imaju pitanje za mene.
Tako sam skoro imala upit od jednog kolege o primjeni propisa o hemikalijama na bazna i slična ulja.
Bazna ulja obuhvataju veliku grupu hemikalija, a koriste se u proizvodnji procesnih ulja, ulja za podmazivanje, motornih ulja i slično. Ovdje možemo posmatrati i destilate nafte poput ulja za loženje, gasnih ulja, pogonskih goriva i slično.
Složićemo se da se ovdje ipak radi o hemikalijama. Međutim, propisi o hemikalijama definišu i neke izuzetke na koje se ne primjenjuju propisi ili dio propisa.
Ako pogledamo Zakon o hemikalijama Republike Srpske i Zakon o hemikalijama Federacije Bosne i Hercegovine, vidjećemo da za ovu grupu hemikalija nisu predviđeni posebni izuzeci. To znači da se propisi o hemikalijama u načelu primjenjuju i na njih.
Dodatni izuzeci definisani su članom 17. Pravilnika o Inventaru hemikalija Republike Srpske. Međutim, ovi izuzeci odnose se samo na obavezu upisa hemikalija u Inventar hemikalija, a ne na primjenu propisa o hemikalijama uopšte.
U hemikalije izuzete od obaveze upisa u Inventar hemikalija, između ostalih, spadaju i sirova nafta, minerali ili druge supstance koje se nalaze u prirodi, ukoliko nisu hemijski modifikovani.
Ovim izuzetkom bi bila obuhvaćena sirova nafta koja se doprema u rafineriju na dalju obradu.
Bazna ulja koja se stavljaju na tržište za neku određenu namjenu (npr. hidrokrekovano bazno ulje za proizvodnju motornih ulja) uglavnom ne ispunjavaju ovaj uslov pa ih je potrebno upisati u Inventar hemikalija. Slično je i sa nekim destilatima nafte poput ulja za loženje ili pogonskih goriva.
Kada govorimo o gotovim proizvodima dobijenim iz baznih ulja (motorno ulje, ulje za zupčanike i slično), i njih je potrebno upisati u Inventar hemikalija.
Pored upisa u Inventar hemikalija, za ove hemikalije važe opšti zahtjevi: klasifikacija i obilježavanje opasnosti i izrada bezbjednosno/sigurnosno-tehničkog lista.
Podsjetiću da slična pravila važe i u Evropskoj uniji. Bazna ulja i destilate nafte je potrebno registrovati kod Evropske agencije za hemikalije (ECHA), osim ukoliko se primjenjuju spomenuti izuzeci. Registrovane hemikalije prepoznaćete po REACH, odnosno registracionom broju koji je najčešće naveden u naslovu 3 bezbjednosno/sigurnosno-tehničkog lista.
Motorna ulja ili druga maziva koja sadrže bazna ulja koji se kao gotovi proizvodi stavljaju na tržište Evropske unije ne registruju se u Evropskoj agenciji za hemikalije. Međutim, za ove proizvode u pojedinim zemljama članicama mogu važiti obaveze prijave u nacionalne registre.
Naravno, kao i za druge hemikalije, i za ove u Evropskoj uniji važe obaveze u pogledu prijavljivanja Centrima za kontrolu trovanja, tzv. PCN prijava uz dodjeljivanje UFI broja.
Ako vam je potreban sagovornik za dileme koje možda imate, javite mi se na nina.pajovic@bens-consulting.eu.
Avtor izvirne slike Vachagan Malkhasyan on Pixabay
nina.pajovic@bens-consulting.eu
Nazad
