Znate li koja pravila važe za obilježavanje sredstava za zaštitu bilja, odnosno fitofarmaceutskih sredstava?
Ova sredstva se klasifikuju i obilježavaju u skladu sa propisima o hemikalijama. O tome ali i drugim obavezama iz propisa o hemikalijama koje se odnose na sredstva za zaštitu bilja, odnosno fitofarmaceutska sredstva sam već pisala.
U Republici Srpskoj pravila za klasifikaciju i obilježavanje definisana su Pravilnikom o klasifikaciji, obilježavanju i pakovanju hemikalija, dok se u Federaciji Bosne i Hercegovine očekuje usvajanje ekvivalentnog pravilnika.
Više o opštim zahtjevima za obilježavanje hemikalija možete pročitati u ovom tekstu.
Specifični zahtjev za sredstva za zaštitu bilja, odnosno fitofarmaceutska sredstva je svakako obavezno navođenje dodatnog obavještenja o opasnosti EUH401: „Pridržavati se uputstva za upotrebu da bi se izbjegli rizici po zdravlje ljudi i životnu sredinu.“
Međutim, pored opštih pravila za obilježavanje hemikalija, za sredstva za zaštitu bilja, odnosno fitofarmaceutska sredstva važe i dodatni zahtjevi u skladu sa posebnim propisima.
Sadržaj deklaracije ovih sredstava je u Bosni i Hercegovini propisan Pravilnikom o razvrstavanju, pakovanju, obilježavanju i opremanju fitofarmaceutskih sredstava uputstvom za upotrebu. Dodatno, u Republici Srpskoj važi i Pravilnik o sadržaju deklaracije, uputstva za primjenu sredstava za zaštitu bilja i načinu rukovanja ispražnjenom ambalažom od sredstava za zaštitu bilja.
Ovim pravilnicima definisane su dodatne oznake rizika i dodatne oznake bezbjednosti za zdravlje ljudi, životinja i životnu sredinu. Utvrđeni su i kriterijumi za njihovu dodjelu u specifičnim slučajevima.
Dodatne oznake rizika uključuju posebne rizike za ljude (RSh) i posebne rizike za životnu sredinu (RSe). Primjer ovakve oznake je RSh 1 (Toksično u kontaktu sa očima.) koja se navodi u specifičnim, definisanim slučajevima.
Dodatne oznake bezbjednosti obuhvataju:
- opšte dodatne oznake bezbjednosti (SP),
- posebne dodatne oznake bezbjednosti za korisnike (SPo)
- posebne dodatne oznake bezbjednosti za zaštitu životne sredine (SPe)
- posebne dodatne oznake bezbjednosti koje se odnose na dobru poljoprivrednu praksu (SPa)
- posebne dodatne oznake bezbjednosti za rodenticide (SPr)
Opšta dodatna oznaka bezbjednosti koja se navodi na svim sredstvima za zaštitu bilja, odnosno fitofarmaceutskim sredstvima je SP 1: Spriječiti zagađenje voda sa sredstvima za zaštitu bilja ili njegovom ambalažom.
Kao primjer posebnih dodatnih oznaka bezbjednosti navešću oznaku SPe 8: Opasno za pčele/Radi zaštite pčela i drugih oprašivača ne tretirati usjev za vrijeme cvjetanja/Ne primjenjivati u vrijeme ispaše pčela/...
Ova oznaka se u različitom obimu dodjeljuje sredstvima (insekticidima) za koje je potrebno sprovesti mjere za smanjenje rizika kako bi se zaštitile pčele ili drugi insekti oprašivači.
Iako propisi o hemikalijama daju osnov za adekvatno obilježavanje opasnosti hemijskih sredstava, vidimo da je za specifična sredstva potrebna primjena i dodatnih oznaka. Na taj način postiže se bolja zaštita korisnika takvih sredstava, ali i zaštita životinja i životne sredine uopšte.
Ako imate dodatna pitanja u vezi sa obilježavanjem različitih hemijskih sredstava, pišite mi na nina.pajovic@bens-consulting.eu.
nina.pajovic@bens-consulting.eu
Nazad
