U prethodnim godinama povećana je potrošnja različitih sredstava za čišćenje i dezinfekciju ruku. Takva sredstva mogu se naći u različitim oblicima: tečnost, gel, sprej, maramica.
Ovakvi proizvodi mogu biti predmet propisa o kozmetici (sredstva za čišćenje ruku), ali i propisa o biocidima (sredstva za dezinfekciju ruku). Radi se o graničnim proizvodima i nije uvijek jednostavno odlučiti koji propisi se primjenjuju na neki proizvod.
Pogledajmo detaljnije kako ovakve proizvode definišu propisi o kozmetici.
U Republici Srpskoj, kozmetički proizvodi uređeni su propisima o predmetima opšte upotrebe. Definicija kozmetičkog proizvoda data je u Pravilniku o bezbjednosti predmeta široke potrošnje („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 17/15 i 13/17):
„Kozmetičkim proizvodom, u smislu ovoga pravilnika, smatra se svaka supstanca ili smješa namijenjena da dođe u dodir sa različitim dijelovima ljudskog tijela (koža, kosa, nokti, usne i spoljašnji dijelovi polnih organa) ili sa zubima i sluzokožom usne šupljine i to isključivo ili pretežno radi njihovog čišćenja, parfemisanja i/ili zaštite i održavanja u dobrom stanju, mijenjanja njihovog izgleda i/ili korekcije tjelesnih mirisa.“
Sa druge strane, biocidi su regulisani Zakonom o biocidima („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 37/09):
„Biocidni proizvodi su aktivne supstance ili preparati koji sadrže jednu ili više aktivnih supstanci, pripremljeni u obliku u kojem se snabdijevaju korisnici, a čija je namjena da unište, odvrate, učine bezopasnim, spriječe djelovanje ili kontrolišu nepoželjne organizme hemijskim ili biološkim putem.“
U Federaciji Bosne i Hercegovine kozmetički proizvodi su takođe regulisani propisima o predmetima opšte upotrebe. Definisana je samo kozmetika sa posebnom namjenom i to Pravilnikom o uslovima u pogledu zdravstvene ispravnosti predmeta opšte upotrebe koji se mogu stavljati u promet („Službeni list RBiH“, br. 2/92 i 13/94, „Službene novine FBiH“, br. 36/05, 35/13, 96/17):
„Pod kozmetikom sa posebnom namjenom podrazumijevaju se pripravci, koji se primjenjuju na koži ili koji dolaze u dodir sa sluznicom i drugim dijelovima ljudskog tijela, a koji imaju sistemsko djelovanje, tačno određenu, specifičnu namjenu i ograničeno vrijeme primjene.“
Biocidni proizvodi u Federaciji Bosne i Hercegovine nisu regulisani.
Kako su definicije kozmetičkih i biocidnih proizvoda u Republici Srpskoj zasnovane na propisima Evropske unije, zadržaćemo se na njima.
Prema definicijama, možemo da zaključimo da namjena proizvoda prevashodno određuje da li je neki proizvod kozmetički ili biocidni.
Ako je na etiketi proizvoda navedeno da je namijenjen za čišćenje ruku, proizvod se smatra kozmetičkim proizvodom.
Ako je na etiketi proizvoda navedeno „antibakterijsko djelovanje“, „ubija bakterije“, „efikasno protiv virusa“ i slične tvrdnje, proizvod se smatra biocidnim proizvodom.
Proizvod na kojem se navodi npr. „higijensko čišćenje“ upućuje na biocidno djelovanje, iako biocidna tvrdnja nije jasno navedena. Termin „higijenski“ može se povezati sa dezinfekcijom kao biocidnim efektom. Slično je i sa nekim drugim terminima ili grafičkim prikazima: (crveni) krst kada ukazuje na medicinsku konotaciju ili štit kada ukazuje na zaštitu od mikroorganizama.
Prema tome, ako se može zaključiti da namjena proizvoda prevazilazi uobičajenu funkciju održavanja lične higijene, smatra se biocidnim proizvodom.
Naravno, da bi se proizvod smatrao biocidnim, mora da sadrži biocidnu aktivnu supstancu koja ima dokazanu efikasnost u postizanju biocidne funkcije. Više detalja o tome možete pročitati u ovom tekstu.
Nadam se da sada lakše možete da odredite u koju grupu proizvoda da svrstate neko sredstvo za čišćenje ruku. Ako i dalje imate dileme, pišite mi na nina.pajovic@bens-consulting.eu.
Avtor slike Anna Shvets od Pexels
nina.pajovic@bens-consulting.eu
Nazad
