Do sada sam često govorila o obavezama iz propisa o hemikalijama koje se primjenjuju na proizvođače i uvoznike, ali i posebne kategorije hemikalija. Danas ćemo pogledati na koje hemikalije se ne primjenjuju propisi o hemikalijama.
Zakon o hemikalijama Republike Srpske i Zakon o hemikalijama Federacije Bosne i Hercegovine, propisuju identične izuzetke od primjene. Izuzeci su razvrstani na opšte i posebne.
U opštim izuzecima od primjene zakona definisane su hemikalije ili postupci na koje se ni jedna od odredaba zakona ne primjenjuje. To su:
- radioaktivne hemikalije,
- hemikalije koje se nalaze pod nadzorom carine koje su privremeno uskladištene u carinskom skladištu ili slobodnim zonama radi ponovnog izvoza, ili su u tranzitu, pod uslovom da se ne vrši njihova prerada ili obrada,
- neizolovani međuproizvodi i
- prevoz opasnih materija.
Pored navedenog, zakoni se ne primjenjuju ni na hemikalije koje su potrebne za odbrambene svrhe. Otpad se prema definiciji ne smatra hemikalijom pa se odredbe zakona ne odnose ni na njega.
Kada su u pitanju posebni izuzeci od primjene zakona, situacija je majo složenija.
Odredbe zakona koje se odnose na klasifikaciju, obilježavanje i pakovanje hemikalija ne primjenjuju se na:
- hemikalije koje se koriste za naučno istraživanje i razvoj i koje se ne stavljaju na tržište i
- hemikalije koje se u finalnom obliku stavljaju na tržište kao:
- lijekovi i medicinska sredstva u humanoj ili veterinarskoj medicini,
- kozmetički proizvodi,
- hrana, hrana za životinje, aditivi i drugi dodaci.
Na gotove lijekove i medicinska sredstva, kozmetičke proizvode i hranu i hranu za životinje ne primjenjuju se ni odredbe koje se odnose na bezbjednosno/sigurnosno-tehnički list.
Obaveza upisa u Inventar hemikalija ne primjenjuje se na supstance koje se u finalnom obliku stavljaju na tržište kao:
- biocidi,
- sredstva za zaštitu bilja,
- lijekovi i medicinska sredstva u humanoj ili veterinarskoj medicini,
- kozmetički proizvodi,
- hrana, hrana za životinje, aditivi i drugi dodaci.
Posebne procedure prilikom uvoza i izvoza koje su predviđene za neke hemikalije ne primjenjuju se na:
- opojne droge i psihotropne supstance, kao i njihove prekursore,
- hemijsko oružje i prekursore za hemijsko oružje,
- hranu, hranu za životinje, aditive i druge dodatke,
- genetski modifikovane organizme,
- lijekove i medicinska sredstva u humanoj ili veterinarskoj medicini,
- hemikalije koje se koriste za naučno istraživanje i razvoj u ograničenoj količini.
Opšti izuzeci isključuju primjenu svih odredaba propisa o hemikalijama, što je slučaj sa npr. radioaktivnim materijama.
Posebni izuzeci isključuju primjenu samo nekih odredaba, dok se ostale odredbe ipak primjenjuju. Npr. za aktivnu supstancu za proizvodnju lijeka je potrebno izraditi bezbjednosno/sigurnosno-tehnički list, ali je nije potrebno upisati u Inventar hemikalija.
Nije uvijek lako prepoznati u koju kategoriju proizvoda spada neka hemikalija, pa ni koji propisi se na nju primjenjuju. Ako vam je oko toga potrebna pomoć, javite mi se na nina.pajovic@bens-consulting.eu
Avtor izvirne slike Mohamed Hassan on Pixabay
nina.pajovic@bens-consulting.eu