Sigurna sam da svakodnevno koristite različite deterdžente, u domaćinstvu ili u profesionalnom okruženju. Ako se bavite prometom hemikalija, možda ih proizvodite ili uvozite.
A da bismo bili sasvim sigurni o kojoj vrsti proizvoda govorimo, najbolje je da pogledamo definiciju deterdženta. Ona je, kao što ste već navikli kada su u pitanju hemikalije, utvrđena Zakonom o hemikalijama Republike Srpske i Zakonom o hemikalijama Federacije Bosne i Hercegovine, i glasi:
„Deterdžent označava supstancu ili smješu koja sadrži sapune, odnosno druge surfaktante i koristi se za pranje i čišćenje. U deterdžente spadaju i pomoćne smješe za pranje (pretpranje, ispiranje ili izbjeljivanje odjeće i kućnog tekstila), omekšivači rublja, smješe za druga čišćenja i slično.“
Prema definiciji, lako ćemo prepoznati neke proizvode koje svakodnevno koristimo: deterdžent za pranje veša ili suđa, sredstvo za pranje prozora ili podova itd.
Deterdženti su dodatno, a u skladu sa propisima Evropske unije, regulisani u Republici Srpskoj Pravilnikom o deterdžentima.
Zašto je važno prepoznati deterdžent?
Kao i većina hemikalija, deterdženti podliježu upisu u Inventar hemikalija. To smo mogli da zaključimo već iz definicije deterdženta gdje je rečeno da se radi o „supstanci ili smješi“.
Međutim, za deterdžente su propisani dodatni zahtjevi u skladu sa posebnim propisima o deterdžentima. Krenimo redom.
Prilikom upisa u Inventar hemikalija deterdženta za opštu upotrebu (onog kojeg koristimo u domaćinstvu), uz ostalu dokumentaciju potrebno je dostaviti listu podataka o sastavu.
Sadržaj ovog dokumenta propisan je Pravilnikom o deterdžentima. Zapravo se radi o dokumentu „ingredient datasheet“ koji je u Evropskoj uniji definisan Uredbom broj 648/2004 o deterdžentima. Propisano je koji podaci se moraju pružiti na uvid medicinskom osoblju, odnosno nadležnom organu, a koji moraju biti dostupni javnosti.
Kada se u Inventar hemikalija upisuje deterdžent za industrijsku ili institucionalnu upotrebu, u određenim slučajevima može biti potreban i tehnički dosije o surfaktantu. I njegov sadržaj je detaljno propisan Pravilnikom o deterdžentima.
Druga važna stvar u vezi sa deterdžentima je njihovo obilježavanje. Pored opštih pravila za obilježavanje hemikalija, za deterdžente su propisani i dodatni zahtjevi.
Na etiketi deterdženta je neophodno navesti sve sastojke koji su u deterdžentu prisutni u koncentraciji većoj od 0,2%. Sastojci se navode po klasama (npr. surfaktanti, fosfati, sredstva za bijeljene) i u propisanim rasponima koncentracija (< 5%, 5-15%, 15-30%, > 30%). Neke sastojke je neophodno navesti bez obzira na koncentraciju u kojoj su sadržani (npr. konzervansi).
Posebnu pažnju je potrebno obratiti na sadržaj mirisnih supstanci sa alergenim svojstvima. One moraju biti navedene na etiketi ako su u deterdžentu prisutne u koncentraciji koja je veća od 0,01%.
Treća bitna stvar je navođenje informacija o doziranju. Ove podatke je neophodno navesti na pakovanju deterdženata za opštu upotrebu, i to onih namijenjenih za pranje veša i mašinsko pranje posuđa.
Na koji način se navode nazivi pojedinih supstanci i koje specifične informacije o surfaktantima su vam potrebne prilikom pripreme dokumentacije pisaću vam sljedeće sedmice.
Ako imate dodatna pitanja o deterdžentima, javite mi se na nina.pajovic@bens-consulting.eu.
Avtor izvirne slike RDNE on Pexels
nina.pajovic@bens-consulting.eu
Nazad
