Kada se u BTL/STL navode supstance sa GVI?

Jedan od najčešćih strahova koje proizvođači hemikalija imaju je da će otkrivanje previše detalja o hemikalijama ugroziti njihove komercijalne interese.

Svaka kompanija ima pravo na zaštitu svojih interesa, posebno kada je u pitanju sastav hemikalija. Međutim, komercijalni interesi ne mogu biti ispred obezbjeđivanja uslova za bezbjedno upravljanje hemikalijama kroz cijeli životni ciklus.

Propisi pokušavaju pronaći balans između komercijalnih interesa neke kompanije i potreba korisnika u lancu snabdijevanja za podacima o hemikalijama kojima rukuju. Zato je propisan minimum podataka koji moraju biti javno dostupni, odnosno komunicirani kroz lanac snabdijevanja.

Izvor informacija za postupke poput proizvodnje, transporta, skladištenja, upotrebe i odlaganja hemikalija predstavlja bezbjednosno/sigurnosno-tehnički list (BTL/STL). Njegov sadržaj utvrđen je propisima o hemikalijama.

U Bosni i Hercegovini propisi o BTL/STL trenutno postoje samo u Republici Srpskoj. Na snazi je Pravilnik o sadržaju bezbjednosno-tehničkog lista. U Federaciji Bosne i Hercegovine se tek očekuje usvajanje ekvivalentnog pravilnika.

Pravilnik o sadržaju bezbjednosno-tehničkog lista definiše, između ostalog, da se sastav smješe navodi u naslovu 3 BTL/STL. Propisano je i koje supstance je potrebno navesti, o čemu sam ranije pisala.

Danas želim da se skoncentrišem na supstance za koje su propisane granične vrijednosti izloženosti na radnom mjestu (GVI).

Pravilnikom je propisano da je u naslovu 3 BTL/STL neophodno navesti supstance za koje su utvrđene granične vrijednosti izloženosti čak i ako nisu klasifikovane kao opasne.

Za smješu koja je klasifikovana kao opasna, supstance sa GVI je neophodno navesti bez obzira na koncentraciju u kojoj su prisutne. Za smješe koje nisu klasifikovane kao opasne, ove supstance je potrebno navesti samo ukoliko su prisutne u koncentraciji iznad 1%.

U Republici Srpskoj, GVI su propisane Pravilnikom o preventivnim mjerama za bezbjedan i zdrav rad pri izlaganju hemijskim matarijama. Ukoliko je supstanca regulisana ovim pravilnikom, potrebno je navesti u naslovu 3 BTL/STL, prema gorenavednim uslovima.

Rekli bismo da je stvar poprilično jasna. Šta je onda izvor dilema? Pravila koja važe u Evropskoj uniji.

Za razliku od pravila koja se primjenjuju kod nas, u Evropskoj uniji su obaveze malo drugačije definisane. Propisano je da je u naslovu 3 neophodno navesti supstance za koje su propisane GVI na nivou Evropske unije.

Ako za supstancu nije propisana jedinstvena GVI za EU, ali je propisana GVI za pojedinačne zemlje, nije je potrebno navesti u naslovu 3. U ovom slučaju je supstancu potrebno navesti samo u naslovu 8 BTL/STL sa propisanim GVI za jednu ili više zemalja.

To je razlog zašto nekada u BTL/STL koji dolazi iz Evropske unije u naslovu 3 nije navedena supstanca za koju je propisana GVI. S druge strane, ona može biti navedena u naslovu 8. Na to je svakako potrebno obratiti pažnju.

Ista pravila kao kod nas važe i u drugim ne-EU zemljama: Srbiji, Crnoj Gori, Sjevernoj Makedoniji, Albaniji. Kada se izrađuje BTL/STL za ove zemlje, potrebno je provjeriti za koje supstance su propisane GVI u tim zemljama. To je uslov da bi sastav u naslovu 3 bio adekvatno naveden.

Nadam se da sam uspjela da pojasnim razlike u pravilima koja važe kod nas i u Evropskoj uniji za supstance sa GVI. Sada je jasno zašto se u nekim EU dokumentima u naslovu 8 pojavljuju supstance koje nisu navedene u sastavu u naslovu 3.

Imate li pitanja o graničnim vrijednostima izloženosti za hemijske materije? Pišite mi na nina.pajovic@bens-consulting.eu. Tu sam i ukoliko vam je potrebna pomoć prilikom izrade BTL/STL.