Do sada već znamo da su deterdženti hemikalije, čak i one koje svakodnevno koristimo u domaćinstvu. Regulisani su propisima o hemikalijama i utvrđene su procedure za njihovo stavljanje na tržište.
Ukoliko želite da se podsjetite osnova, savjetujem da počnete sa ovim tekstom. A u nastavku donosim detalje o obilježavanju deterdženata u skladu sa Pravilnikom o deterdžentima koji je na snazi u Republici Srpskoj. Podsjećam, u Federaciji Bosne i Hercegovine još uvijek nema konkretnih propisa o deterdžentima.
Skoncentrisaću se na deterdžente namijenjene za opštu upotrebu. Radi se o široko rasprostranjenim proizvodima koje svi koristimo bez prethodne obuke, a njima mogu biti izloženi i djeca i kućni ljubimci. To su sve razlozi zbog kojih je izuzetno važno da ovi proizvodi budu adekvatno obilježeni.
Posebno je važno da sve eventualne opasnosti koje mogu poticati od deterdženata budu jasno označene na etiketi i da ih prate mjere za bezbjedno rukovanje. Propisana su i pravila za obilježavanje sastava deterdženata.
U načelu, za opasne hemikalije je propisano da se na etiketi navode samo one hemikalije od kojih potiču opasnosti, i to određene klase opasnosti. Kod deterdženata je drugačije. Čak i kada nisu klasifikovani kao opasni, neophodno je navesti sve sastojke koji su u deterdžentu prisutni u koncentraciji većoj od 0,2%.
Sastojci se navode po funkcionalnim klasama kao što su surfaktanti, fosfati, sredstva za bijeljene, mirisne supstance, konzervansi i sl. Koncentracije ovih sastojaka navode se u propisanim rasponima koncentracija:
- manje od 5%,
- od 5% do 15%,
- od 15% do 30%,
- 30% i više.
Određene klase sastojaka je na etiketi neophodno navesti bez obzira na koncentraciju u kojoj su sadržani (npr. enzimi, mirisne supstance, konzervansi).
Deterdženti često sadrže konzervanse kako bi se održala njihova ispravnost tokom predviđenog roka upotrebe. U tom slučaju potrebno je pored klase sastojka (konzervans) navesti i njegov naziv.
Ovdje je važno napomenuti da se na deterdžente primjenjuje i Pravilnik o bezbjednosti predmeta široke potrošnje („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 17/15, 13/17 i 39/23). Ovim pravilnikom utvrđene su supstance čija je upotreba zabranjena ili ograničena u predmetima opšte upotrebe, uključujući i deterdžente. Definisani su i konzervansi čija upotreba je dozvoljena u predmetima opšte upotrebe, kao i uslovi za njihovu upotrebu (npr. maksimalna koncentracija u gotovom proizvodu).
Kada su u pitanju mirisne supstance, posebnu pažnju treba obratiti na one koje imaju alergena svojstva. Takve supstance moraju biti navedene na etiketi kada su u proizvodu prisutne u koncentraciji koja je veća od 0,01%. I za ove supstance je pored naziva klase potrebno navesti naziv.
Nazivi konzervanasa ili mirisnih supstanci sa alergenim svojstvima navode se prema međunarodnoj nomenklaturi kozmetičkih sastojaka (engl. International Nomenclature of Cosmetic Ingredients – INCI), ako su dostupni.
Navođenjem podataka o sastavu na etiketi deterdženta za opštu upotrebu ne završavaju se obaveze proizvođača. Proizvođač je dužan da izradi i Listu podataka o sastavu deterdženta, o čemu ću više pisati drugi put.
Ako vas interesuje više detalja o sastojcima deterdženata, možete ih potražiti u ovom tekstu.
A ako imate pitanja o obilježavanju deterdženata ili o izradi etiketa uopšte, javite mi se na nina.pajovic@bens-consulting.eu.
Avtor izvirne slike martins on Pixabay
nina.pajovic@bens-consulting.eu