Često se u praksi susrećem sa dilemama kada je u pitanju klasifikacija smješa kao senzibilizatora kože.
Ako je to i vaša dilema, onda su sljedeća tri teksta za vas – pogledaćemo teoriju, praktične primjere i neke izuzetke. Moj cilj je da vas opremim znanjem i primjerima, da biste kasnije i sami mogli pravilno klasifikovati senzibilatore kože.
Prije nego što počnemo samo kratko upozorenje. Tekstovi su, priznajem, dosta stručni ali radi se o temi gdje je vrlo teško (pa čak i opasno) previše pojednostaviti stvari.
Kada smo to razjasnili, idemo odmah na teoriju. Za početak sam izdvojila pitanja koja se najčešće pojavljuju.
Ako smješa sadrži supstancu koja je klasifikovana kao senzibilizator kože (H317), da li i smješu treba klasifikovati tako? Ili je dovoljno dodijeliti joj dodatnu oznaku EUH208? Kako se obilježavaju ovakve smješe?
Da bismo mogli odgovoriti na ta pitanja, treba da počnemo sa osnovama. Zato ćemo prvo pogledati šta je senzibilizator kože.
Senzibilizator kože je supstanca ili smješa koja dovodi do alergijskog odgovora nakon kontakta sa kožom. Senzibilizacija se odvija u dvije faze:
- indukcija imunološke memorije izlaganjem alergenu,
- provokacija – produkcija ćelijskog ili antitijelima posredovanog alergijskog odgovora nakon izlaganja alergenu.
Za drugu fazu – provokaciju, potrebna je niža koncentracija alergena nego za indukciju. To znači da osobe koje su senzibilisane – bile izložene nekoj alergenoj supstanci u prvoj fazi indukcije, u ponovljenom kontaktu sa niskim koncentracijama tog alergena mogu da razviju alergijsku reakciju.
Senzibilizatori kože klasifikuju se u kategoriju 1. Ako je dostupno dovoljno podataka, može se izvršiti razvrstavanje u potkategorije 1A ili 1B. Dodjeljuje im se obavještenje o opasnosti H317 – Može da izazove alergijske reakcije na koži.
Kriterijumu za klasifikaciju definisani su propisima o klasifikaciji i obilježavanju hemikalija.
Ukoliko su za neku smješu dostupni eksperimentalni podaci, oni se koriste za klasifikaciju u ovu klasu opasnosti.
Međutim, kada ne postoje podaci za samu smješu, koriste se podaci o supstancama u smješi – primjenom načela premošćavanja.
Smješa se klasifikuje kao senzibilizator kože kada je barem jedan njen sastojak tako klasifikovan i prisutan u koncentraciji jednakoj ili većoj od opšte granične koncentracije, kako je navedeno u sljedećoj tabeli:
|
Klasifikacija sastojka |
Opšta granična koncentracija za klasifikaciju kao senzibilizator kože kategorije 1 (H317) |
Granična koncentracija za izdvajanje (EUH208) |
|
Senzibilizator kože, kategorija 1 |
≥ 1% |
≥ 0,1% |
|
Senzibilizator kože, kategorija 1A |
≥ 0,1% |
≥ 0,01% |
|
Senzibilizator kože, kategorija 1B |
≥ 1% |
≥ 0,1% |
Konkretno, ako smješa sadrži sastojak koji je klasifikovan kao senzibilizator kože kategorije 1 u koncentraciji koja je veća ili jednaka 1%, i smješa se klasifikuje u istu klasu i kategoriju opasnosti i dodjeljuje joj se obavještenje o opasnosti H317.
Za neke supstance mogu biti propisane i specifične granične koncentracije, veće ili manje od opšte granične koncentracije. Ako su propisane, one se uzimaju u obzir umjesto opštih graničnih koncentracija.
Kako sam ranije navela, neke supstance kod senzibilisanih osoba mogu izazvati reakciju čak i u koncentracijama koje su niže od opštih graničnih koncentracija.
Iz tog razloga, smješi koja se ne klasifikuje kao senzibilizator kože dodjeljuje se dodatno obavještenje o opasnosti – EUH208 (Sadrži (naziv supstance koja izaziva senzibilizaciju). Može da izazove alergijsku reakciju.). Na ovaj način osjetljivi pojedinci dodatno se upozoravaju na potencijalnu opasnost.
To znači da smješi koja sadrži sastojak klasifikovan kao senzibilizator kože kategorije 1 u koncentraciji koja je veća ili jednaka 0,1% treba dodijeliti dodatno obavještenje o opasnosti EUH208.
Imajući u vidu da za koncentraciju od 1% i više smješu klasifikujemo kao senzibilizator kože kategorije 1 i dodjeljujemo joj oznaku H317, dodatna oznaka EUH208 se primjenjuje u rasponu koncentracija ≥ 0,1% - < 1%.
Za supstancu za koju je propisana specifična granična koncentracija koja je manja od 0,1% (npr. 0,005%), za izdvajanje se koristi koncentracija koja je deseti dio specifične granične koncentracije (npr. 0,0005%).
Sada smo savladali osnovne pojmove i kriterijume za klasifikaciju. Sljedeće sedmice primijenićemo teoriju na praktičnim primjerima.
Ako vam je sa tim potrebna pomoć, javite mi se na nina.pajovic@bens-consulting.eu.
Izmijenjena fotografija: Avtor izvirne slike Zhivko Dimitrov od Pixabay
nina.pajovic@bens-consulting.eu Informacije na ovom blogu su pripremljene sa najvećom mogućom pažnjom, ali one ne predstavljaju (hemijsko) savjetovanje i ponuđač ne preuzima nikakvu odgovornost ili garanciju za ispravnost, tačnost i ažurnost objavljenog sadržaja. Ako vam je potreban savjet za konkretan slučaj, možete nam pisati na nina.pajovic@bens-consulting.eu
Nazad
